De zee, de luchten, de duinen... Het dorp past als een handschoen. Daarom woon ik hier. Natúurlijk wist ik dat de fabriek er stond, alleen had ik het vertrouwen dat alles goed geregeld zou zijn. Maar mijn vertrouwen bleek ongegrond: ik ben niet veilig in mijn eigen huis en dat geldt niet alleen voor mij, dat geldt voor alle mensen en dieren in de IJmond.
Tata Steel steelt onze gezondheid
Dat besef is immens choquerend en accepteer ik niet. Als iemand iets uit mijn huis steelt of mijn kind iets aandoet, dan ga ik naar de politie en vindt iedereen het normaal dat ik daar boos en verdrietig om ben. Maar als de buurman mijn gezondheid steelt en die van ons allemaal; dan mág dat gewoon en is het opeens een soort van normaal. Onvoorstelbaar.
Het is mijn lijf, mijn eigendom. Wat denkt de buurman wel, dat hij het recht heeft om ongestraft mijn gezondheid te stelen?
Ieder kind heeft slechts één paar longen
Maar in de IJmond kan dit, gebeurt dit - al decennia lang. Tot nu - want het tij is aan het keren. In oktober was er een klapstoelen-protest, meer dan 500 mensen hadden een boodschap op een stoel geplakt. Op een stoel stond: ‘Mijn kind heeft maar één paar longen’, die zin kwam keihard aan. Elk kind heeft maar één paar longen.
Ik vind het niet te verteren dat je hier als kind niet zomaar in het gras kunt spelen of dat je niet zorgeloos in het gras kunt liggen. Immers: tussen dat gras zit uitstoot in de vorm van zware metalen en kankerverwekkende pak's. En gras kun je niet wassen.
Programma Tata Steel 2020-2050
De provincie heeft het “Programma Tata Steel 2020-2050” gelanceerd, ik was betrokken bij het omgevingsoverleg en wilde hoop houden dat de bescherming van onze gezondheid in dat plan leidend zou zijn: gezondheid op 1. Helaas, weer won de afgod economie het. Het programma geeft geen enkel houvast, dus weer geen garantie voor onze gezondheid. De gruwelijke stank en het bizar ongezonde stof, de herrie... het zou allemaal nog jaren en jaren doorgaan. De overheid beschermt ons niet. De buurman evenmin.
Dat was de valse kroon op ons werk van jaren strijden, inspreken, lobbyen, in gesprek gaan, zienswijzen schrijven.
Tata Steel en de overheid komen hun zorgplicht niet na
Ik vind het onthutsend dat er geen instanties opstaan en ingrijpen en dat burgers in de steek worden gelaten. Het is wel duidelijk dat dít bedrijf als een reus boven de wet staat en simpelweg door mag gaan met het voor mens en dier onbewoonbaar maken van de leefomgeving. Slachtoffer wil ik niet zijn, ik wil mijn gezondheid niet laten afpakken, dus zal ik zelf mijn rug moeten rechten. Er is een keuze: aangifte doen. Zo kwamen we bij Bénédicte Ficq terecht.
Wat ik van een rechtszaak verwacht? Dat we serieus genomen worden. Dat de schadelijke uitstoot stopt. Niemand kan ons verwijten dat we ademhalen, wij hebben recht op frisse lucht, onze kinderen, hun kinderen en de kinderen van hun kinderen, álle levende wezens hebben dat. Het is een geboorterecht. En dat recht mag niemand ons afnemen, helemaal niemand.