Den Haag, 28 mei 2024
Afgelopen sprak de Tweede Kamer over de toekomst van TATA Steel. Bijna drie jaar na het eerste debat over de toekomst van de grootste industriële vervuiler van Nederland. Sindsdien zijn de plannen dankzij publieke druk van omwonenden, milieuorganisaties en de vakbond aangepast van CCS (CO2 opslag onder zee, 2021) naar volledige elektrificatie (Heracless - Groen Staal, april 2023) en tenslotte, op last van de aandeelhouder in een afgezwakt halfbakken plan ‘Groen Staal’ (november 2023).
Vlak voor het debat overhandigde Linda Valent namens Greenpeace, Dorspraad Wijk aan Zee en FrisseWind.nu de bezorgde boodschappen van IJmonders en een open brief aan minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat ondertekend door 23.000+ mensen. Zij onderhandelt nu met Tata Steel. De grote vraag: kiest de overheid voor de gezondheid van omwonenden, of voor de aandeelhouders?
Het voornemen is nu om in 2030 nog maar één hoogoven en één kooksgasfabriek te vergroenen. Daarmee wordt 40% van de vuile kant aangepakt. En blijft dus veel te veel ongezonde uitstoot, overlast en ellende voor omwonenden over. Na de publicatie van het rapport gezondheid geborgd door de expertgroep gezondheid o.l.v. hoogleraarMarcel Levien een economische analyse doorWijers en Blom, keken we met hoge verwachtingen uit naar dit debat.
Alle partijen -van links tot rechts- erkennen dat het ongewenst is om miljarden te investeren in een bedrijf dat omwonenden ziek maakt. De ministers beloofden ons vorige week nog op hoge toon dat gezondheid ‘een essentieel onderdeel van de onderhandelingen’ is. Je zou van de overheid dan ook duidelijke standpunten en harde voorwaarden verwachten.
Des te groter de teleurstelling. Het kabinet staat op het punt om een miljardensubsidie over te maken aan onze ziekmakende buurman. En dat terwijl nog niks zeker is over het effect van de plannen. Ook de Commissie voor de milieueffectrapportage (mer) stelt: “in de plannen van Tata voor groene staalproductie zijn de bijdragen aan een gezondere leefomgeving niet gekwantificeerd. Duidelijkheid over uitstoot naar lucht, water en bodem in de leefomgeving en hoe zij zich verhouden tot de advieswaarden van de WHO is essentieel. Voor omwonenden moet het glashelder zijn of en welke gezondheidswinst mogelijk is.” Des te belangrijker is het voor ons dat de deskundigen o.l.v Marcel Levi hun onafhankelijke rapportage afmaken en hun adviezen onderdeel worden van de maatwerkafspraken.
Het lijkt er op dat CDA, VVD, ChristenUnie en BBB BoerBurgerBeweging de inwoners van de IJmond nog langer laten stikken. Wat doen Nieuw Sociaal Contract en Partij voor de vrijheid? Maak de gezondheid van onze kinderen gèèn onderhandelbare inzet van afspraken met de staalreus! Slappe eisen leiden tot stinkende onderhandelingen. Voorkom dat de overheid straks met de natte vinger mag bepalen hoeveel voortijdige sterfgevallen en slepende ziektes opwegen tegenover de continuïteit van het staalbedrijf. Een opeenstapeling van rechtszaken is al aangekondigd. Met de verkeerde keuzes duwt de overheid haar inwoners nog verder van zich af. Het is erop of eronder. Wij roepen de politiek hiervandaan op: maak van de IJmond geen tweede Groningen. Borg de gezondheid van de buren van Tata Steel!