Het zal omstreeks 2011 geweest zijn, toen ik als adjunct-directeur van een basisschool, hemelsbreed hoogstens 1000 meter verwijderd van het Tata terrein, een enorme roestbruine wolk uit de richting van het staalbedrijf op mijn school af zag komen.
Juist op dat moment speelden onze leerlingen buiten op het schoolplein. In allerijl waarschuwde ik mijn collega’s. Ik haalde de leerlingen naar binnen en sloot de ramen en deuren. Langzaam voortgedreven door de wind, zagen we de roestbruine wolk overdrijven. Ik verwachtte elk ogenblik het geluid van sirenes te horen, zo ernstig zag het er uit. Maar het bleef stil. Natuurlijk belde ik direct Tata Steel en legde de situatie uit. De medewerker, die ik aan de telefoon kreeg, reageerde vriendelijk en gaf aan het incident zeer vervelend te vinden. Er zou intern onderzoek plaatsvinden en ik werd vriendelijk bedankt voor mijn melding. De volgende schooldag ontvingen wij een uiterst vriendelijke en begripvolle reactie vanuit Tata Steel. Er werd uitgelegd dat de overlast was ontstaan door een fout in het productieproces, waarbij een sluiter vast bleef zitten. Ze boden hun excuses aan en stelden een donatie van € 1000,- beschikbaar als gebaar om iets leuks voor de kinderen te organiseren. Ze verzekerden ons dat ze hun uiterste best zouden doen om herhaling te voorkomen.
Het incident is mij altijd bijgebleven. Natuurlijk accepteer je als school geen geld om leuke dingen voor de leerlingen te organiseren als goedmaker. Het is wettelijk verboden en het zou een gevoel van medeplichtigheid geven. Het recht op schone lucht valt niet af te kopen!
Tot de dag van vandaag spijt
Wat had ik moeten doen? Had ik destijds aan de bel moeten trekken? Had ik de pers moetenbenaderen? Zou dat verstandig zijn geweest, wetende dat veel ouders van mijn leerlingen hun brood verdienden bij Tata Steel en trots waren op hun werk? Zou dit wel in het belang van onze leerlingen, ouders en de school zijn geweest? Ik heb mijn frustratie maar gelaten voor wat het was, hoewel ik me ervan bewust was dat er in elke groep op onze school kinderen zaten met astmatische aandoeningen die 'puffertjes' gebruikten.
Nog steeds vliegen dezelfde roestbruine wolken voorbij
Nu, vele jaren later, besef ik dat ik destijds de verkeerde keuze heb gemaakt. Met de kennis van nu had ik zeker aan de bel moeten trekken. Dit was slechts één van de vele incidenten. Nog steeds passeren die roestbruine wolken, ondanks alle aanpassingen en filterinstallaties. De Omgevingsdienst stelt dat alles gewoon vergund is. We moeten met zijn allen vaker aan de bel durven trekken, anders verandert er nooit iets.
Tata is een sluipmoordenaar
Dat Tata Steel een bedreiging is voor de volksgezondheid blijkt uit elk recent onderzoek. Er is hier in de regio een bovengemiddelde aantal mensen met kanker, kinderen met neurologische problemen, mensen met hart-en vaatziekten, mensen met diabetes, kinderen met astma en aan astma gerelateerde problemen. Tata Steel is een sluipmoordenaar. De effecten van jarenlang uitstoten van schadelijke stoffen laten zich vaak pas op latere leeftijd zien.
Kinderen hebben het recht om in schone lucht op te groeien, óók als hierdoor de business case van het staalbedrijf verslechtert.
En waar zijn de lokale overheden?
Je zou verwachten dat de lokale overheid zou ingrijpen, maar ik heb sterk het gevoel dat de Provincie, net als de Omgevingsdienst, er naar kijkt en eigenlijk niets doet. Het lijkt wel alsof er een laksheid is in het terugdringen van de gevaarlijke uitstoot van Tata Steel. De overheden zouden zich moeten houden aan hun zorgplicht en het voorzorgsbeginsel, als het gaat om de gezondheid van de inwoners van de IJmond. Weegt de economie soms zwaarder dan de volksgezondheid? De Provincie wijst naar de landelijke overheid, terwijl deze het toezicht als verantwoordelijkheid van de Provincie beschouwt. Dit schiet niet op. Dit is niet langer te verantwoorden. Gezondheid hoort op één te staan! Als het aan mij ligt moeten de meest vervuilende onderdelen per direct gesloten worden.
Op FrisseWind.nu vertellen we de verhalen van de buren van Tata Steel. Dat is belangrijk, want nog altijd wordt de 'overlast' gebagatelliseerd door zowel Tata Steel als de overheid. Wilt u (anoniem) meewerken aan een artikel op FrisseWind.nu, mail dan naar mail@frissewind.nu.
Wonen naast Tata is ongezond. Als buren hebben we last van stank, stof en geluid en maken kosten voor schoonmaak, onderhoud en soms zelfs verhuizing. Wij zetten de collectieve massaschadeclaim door. Vindt u ook dat u recht heeft op een vergoeding?